TY - JOUR ID - 124175 TI - بررسی خصوصیات محرک رشدی جدایه‌های بومیAzotobacter و تأثیر تلقیح آنها در شرایط تنش شوری بر رشد ذرت JO - زیست شناسی خاک JA - SBJ LA - fa SN - 2345-2536 AU - خسروی, هوشنگ AD - دانشیار پژوهش مؤسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران Y1 - 2021 PY - 2021 VL - 9 IS - 2 SP - 171 EP - 188 KW - محرک رشد KW - باکتری KW - تلقیح KW - شوری KW - هدایت الکتریکی DO - 10.22092/sbj.2021.352100.207 N2 - بخش زیادی از خاک­های ایران دارای درجات مختلفی از شوری بوده بطوریکه تولید محصول در این شرایط تنشی دارای محدودیت زیادی است. باکتری Azotobacter می­تواند رشد گیاهان را توسط ساز و کارهای مختلف تحریک نمایند. تلقیح گیاهان با جدایه­های برتر بومی این باکتری که با مناطق شور سازگار هستند ممکن است تحمل گیاه به تنش شوری را افزایش دهد. در این مطالعه، 20 جدایه Azotobacter بومی خاک­های ایران از نظر توانایی حل­کنندگی فسفات­های نامحلول، آزادسازی پتاسیم، تولید اکسین و سیدروفور مورد بررسی قرار گرفتند. توانایی تحمل به شوری جدایه­ها در محیط کشت باکتری و در هدایت الکتریکی 10، 20، 30، 40 و 50 دسی­زیمنس بر متر بررسی شد. شش جدایه­ منتخب در سه سطح شوری در قالب آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح بلوک کامل تصادفی و در سه تکرار بر رشد ذرت در شرایط گلخانه­ای بررسی شدند. تنش شوری از طریق آبیاری با آب دارای هدایت الکتریکی 36/0 (آب معمولی)، 3 و 6 دسی­زیمنس بر متر اعمال شد. نتایج آزمایشگاهی نشان داد که جدایه­های Az63، Az69 و Az70 مؤثرترین جدایه­ها از نظر توانایی حل­کنندگی فسفات­ها، آزادسازی پتاسیم و تولید سیدروفور بودند. همه جدایه­ها در هدایت الکتریکی 10 و بیشتر جدایه­ها در 20 دسی­زیمنس بر متر به خوبی رشد کردند و دو جدایه Az22 و Az66 دارای توانایی رشد در 50 دسی­زیمنس بر متر نیز بودند. نتایج آزمون گلخانه­ای نشان داد که تلقیح با Az69 در حالت آبیاری با آب معمولی نسبت به شاهد بدون تلقیح، وزن خشک بلال را 64 درصد افزایش داد. تلقیح اثر معنی­داری بر شاخص­های رشد ذرت در حالت آبیاری با آب دارای هدایت الکتریکی 3 و 6 دسی­زیمنس بر متر نداشت. در این پژوهش جدایه Az69 برای بررسی­های تکمیلی انتخاب شد. UR - https://sbj.areeo.ac.ir/article_124175.html L1 - https://sbj.areeo.ac.ir/article_124175_3878b73ad4127cfa2b62221ea2dcf7e1.pdf ER -