2024-03-29T14:03:10Z
https://sbj.areeo.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=10793
زیست شناسی خاک
2345-2536
2345-2536
1395
4
1
مطالعه برهمکنش کود نیتروژن دار و کودهای زیستی بر عملکرد، روند رشد دانه و کارایی مصرف کود نیتروژن در گندم
رئوف
سید شریفی
پریسا
قنبری
کاظم
خاوازی
حسین
کمری
به منظور مطالعه برهمکنش نیتروژن و کودهای زیستی بر عملکرد، روند رشد دانه و کارایی مصرف کود در گندم، آزمایشی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در سال زراعی 92- 91 اجرا گردید. فاکتورهای مورد بررسی شامل تلقیح بذر با کودهای زیستی در پنج سطح (عدم تلقیح، تلقیح بذر با ازتوباکتر کروکوکوم سویه 5 ، آزوسپریلیوم لیپوفروم سویه OF و سودوموناس پوتیدا با سویه های 4 و 11) و مقادیر کود نیتروژن دار در چهار سطح (صفر،60، 120و 180کیلوگرم در هکتار) از منبع اوره بود. نتایج نشان داد که بین مقادیر نیتروژن، تلقیح بذر با کودهای زیستی و اثر متقابل مقادیر نیتروژن در تلقیح بذر با کودهای زیستی اختلاف آماری معنیداری در سطح احتمال یک درصد بر عملکرد، اجزای عملکرد، سرعت و دوره پر شدن دانه وجود دارد. مقایسه میانگینها نشان داد که بالاترین عملکرد، اجزای عملکرد، سرعت و طول دوره پر شدن دانه به تلقیح بذر با ازتوباکتر در کاربرد 180 کیلوگرم نیتروژن در هکتار و کمترین آنها در عدم تلقیح بذر با کودهای زیستی و عدم مصرف نیتروژن به دست آمد. بیشترین کارایی مصرف نیتروژن (1/32 کیلوگرم برکیلوگرم) در تلقیح بذر با ازتوباکتر در کاربرد 60 کیلوگرم نیتروژن در هکتار و کمترین آن (5/19 کیلوگرم بر کیلوگرم) در عدم استفاده از کود زیستی در کاربرد 180 کیلوگرم نیتروژن در هکتار حاصل شد. به نظر میرسد به منظور افزایش عملکرد و طول دوره پر شدن دانه میتوان پیشنهاد کرد که تلقیح بذر با ازتوباکتر در کاربرد 180 کیلوگرم نیتروژن در هکتار به کار برده شود.
دوره پر شدن دانه
نیتروژن
کودهای زیستی
گندم
تلقیح بذر
2016
08
22
1
14
https://sbj.areeo.ac.ir/article_106754_1fa8d1facd65f109329ae8399cab225b.pdf
زیست شناسی خاک
2345-2536
2345-2536
1395
4
1
اثر گونههای درختی پهنبرگ بر فراوانی و تنوع کرمهای خاکی در اکوسیستم جنگلی جلگهای
محمد
بیرانوند
یحیی
کوچ
کرمهای خاکی مهمترین خردهریز خوار در خاک جنگلهای مناطق معتدله محسوب میشوند. در جنگلهای جلگهای، کرمهای خاکی نقش بسیار مهمی بر مشخصات فیزیکی و شیمیایی خاک دارند. با هدف بررسی تأثیر گونههای درختی پهنبرگ بر وفور و تنوع کرمهای خاکی و برخی خصوصیات فیزیکوشیمیایی خاک، این تحقیق در جنگل جلگهای واقع در شهرستان نور انجام شد. در اردیبهشت ماه، نمونهبرداری از خاک (ابعاد 50 × 50 سانتیمتر) تحت پوشش شش گونه درختی پهنبرگ (بلوط بلندمازو، ممرز، اوجا، سفیدپلت، توسکا قشلاقی و لرگ) از عمق 0 تا20 سانتیمتری خاک صورت پذیرفت. نتایج نشان داد که کرمهای خاکی شناسایی شده متعلق به یک خانواده (Lumbricidae)، شش جنس (Dendrobaena، Bimasto، Lumbricus، Eisenia، Aporrectodea و Octolasion) و 3 گروه اکولوژیک (Epigeic، Anecic و Endogeic) بودند. کرمهای خاکی Dendrodrilus rubidus و Dendrobaena octaedra از گروه اکولوژیک Epigeic دارای بیشترین فراوانی بودند. گونههای درختی توسکا، بلوط بلندمازو و ممرز به ترتیب دارای بیشترین وفور کرم خاکی Dendrodrilus rubidus و گونههای لرگ و اوجا دارای بیشترین فراوانی کرمخاکی Dendrobaena octaedra بودند. میانگین وفور گروههای اکولوژیک کرمخاکی و شاخصهای تنوع زیستی آنها در ارتباط با گونههای درختی اختلاف معنیداری را نشان نداد. بافت و pH خاک تأثیر معنیداری بر گونههای مختلف درختی داشتند، در حالی که درصد رطوبت خاک تأثیر معنیداری نداشت. نتایج این پژوهش حاکی از آن بود که کرمهای خاکی میتوانند به عنوان یک شاخص زیستی در ارزیابی اکوسیستمهای جنگلی مورد استفاده قرار گیرند.
جنگل پهنبرگ
کرم خاکی
بافت خاک
تنوع زیستی
لمبریسیده
2016
08
22
15
26
https://sbj.areeo.ac.ir/article_106755_8e49ea64350b57cece7afa8bddc2de36.pdf
زیست شناسی خاک
2345-2536
2345-2536
1395
4
1
بررسی تأثیر تلقیح میکروبی بر کارایی جذب فسفر ذرت و آفتابگردان
زهرا
اشکیود
رقیه
موسوی
ابراهیم
سپهر
میرحسن
رسولی صدقیانی
عباس
صمدی
به منظور بررسی فسفرکارایی گیاهان ذرت و آفتابگردان در حضور ریزجانداران حلکننده فسفات، آزمایشی گلخانهای به صورت فاکتوریل در قالب آماری بلوکهای کامل تصادفی با دو گیاه آفتابگردان و ذرت و تیمارهای کودی مختلف شامل مصرف سنگ فسفات (RP)، تلقیح سنگ فسفات با قارچهای حلکننده فسفات (RP+F)، تلقیح با باکتریهای حلکننده فسفات (RP+B)، تلقیح با مخلوط باکتریها و قارچهای حلکننده فسفات (RP+FB) و مصرف فسفر محلول (PS) در سه تکرار اجرا گردید. بعد از 9 هفته، گیاهان برداشت و وزن خشک اندام هوایی و میزان فسفر آن اندازهگیری و شاخصهای کارایی محاسبه شد. نتایج نشان داد بین تیمارهای میکروبی و گیاهان از لحاظ عملکرد اندام هوایی (SDW)، غلظت فسفر (PC) و مقدار فسفر کل گیاه (TP)، کارایی جذب فسفر (PACE) و مصرف فسفر (PUTE) اختلاف معنیداری وجود داشت، به طوری که در بین تیمارهای میکروبی، تیمار تلقیح قارچی مؤثرتر از سایر تیمارها بود و بطور متوسط عملکرد اندام هوایی را از 3/7 گرم به 5/15گرم و کارایی جذب فسفر را از 16/0 به 64/0 افزایش داد. تلقیح تکی حلکنندههای فسفات شاخص کارایی فسفر (PE) را بطور معنیدار افزایش داد اما تلقیح با هم حلکنندههای فسفات تأثیر معنیدار بر روی PE نداشت. بنابراین با توجه به توانایی ریزجانداران حل کننده فسفات در آزاد سازی فسفر از منابع نامحلول و اثر مفید بر کارایی جذب فسفر میتوان نتیجه گرفت که به کارگیری ریزجانداران حلکننده فسفات به همراه سنگ فسفات میتواند فاکتور مهمی در کاهش هزینههای تولید و مشکلات زیست محیطی باشد.
ریزجانداران حلکننده فسفات
جذب فسفر
مصرف فسفر
کارایی فسفر
2016
08
22
27
37
https://sbj.areeo.ac.ir/article_106756_5ffb157b2303c16c3adbf39175782268.pdf
زیست شناسی خاک
2345-2536
2345-2536
1395
4
1
بررسی تأثیر زئولیت و قارچ میکوریزا آربسکولار بر برخی از خصوصیات مورفولوژیک و عملکرد ذرت در سطوح مختلف فسفر خاک
دانیال
فرهادی
حمیدرضا
اصغری
محمدرضا
عامریان
علی
عباسپور
استفاده بی رویه از کودهای شیمیایی، سبب آلودگی محیط زیست و بخصوص آلودگی منابع آب و خاک شده است. یکی از راهکارهای مناسب برای جلوگیری از این معضل و بهبود کیفیت محصولات کشاورزی بکارگیری کودهای زیستی و اصلاح کنندههای معدنی خاک در تولید محصولات میباشد. این پژوهش به منظور بررسی تأثیر قارچ میکوریز و زئولیت به عنوان اصلاح کننده معدنی خاک در سطوح مختلف کود شیمیایی فسفر بر برخی خصوصیات مورفولوژیکی و زراعی گیاه ذرت رقم سینگل کراس 704 در دانشکده کشاورزی دانشگاه شاهرود در سال 1392 به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار به اجرا درآمد. فاکتورهای آزمایش شامل قارچ میکوریز در دو سطح، کاربرد و عدم کاربرد، زئولیت در دو سطح، 9 تن در هکتار و عدم کاربرد و کود شیمیایی سوپر فسفات تریپل در سه سطح، صفر، 50 و 100 کیلوگرم در هکتار بود. نتایج نشان داد کاربرد توأم زئولیت و کود شیمیایی فسفر موجب افزایش معنیدار ارتفاع و قطر ساقه گیاه ذرت به ترتیب به میزان 67/25 و 80/13 درصد شد. همچنین کاربرد زئولیت به همراه قارچ میکوریز منجربه افزایش معنیدار شاخص سطح برگ و ارتفاع گیاه به ترتیب به میزان 96/24 و 46/11 درصد شد. با کاربرد جداگانه کود شیمیایی فسفر، میکوریز و زئولیت، وزن صد دانه به ترتیب 12/20، 47/20 و 7/9 درصد افزایش معنیداری یافت. همچنین کود فسفر و قارچ میکوریز هر کدام به تنهایی سبب افزایش معنیدار عملکرد دانه و وزن بلال شدهاند. درصد فسفر دانه تنها تحت تأثیر تیمار قارچ میکوریز بطور معنیداری افزایش یافت. اثر متقابل میکوریز و زئولیت نیز بر درصد پتاسیم بذر معنیدار و سبب افزایش آن گردید. استفاده از قارچ میکوریز به همراه اصلاح کننده خاک (زئولیت) ضمن مصرف بهینه کودهای شیمیایی فسفر در مزارع، میتواند موجب بهبود صفات فیزیولوژیکی و زراعی در گیاه ذرت شود. نتایج این آزمایش میتواند در سیستمهای کشاورزی ارگانیک و پایدار مورد استفاده قرار گیرد.
سوپر فسفات تریپل
سینگل کراس 704
اصلاح کننده خاک
وزن بلال
عملکرد دانه
2016
08
22
39
52
https://sbj.areeo.ac.ir/article_106757_f19df2d8dfe1f83d3e130d9a9d8b1b79.pdf
زیست شناسی خاک
2345-2536
2345-2536
1395
4
1
تأثیر نوع و درصد بقایای گیاهی بر برخی خصوصیات زیستی کرمهای خاکی و میزان تولید ورمیکمپوست
سکینه
گورویی
امیر
آینه بند
عبدالامیر
معزی
در سالهای اخیر به دلیل آثار نامطلوب کودهای شیمیایی بر محیط زیست و سلامت انسان توجه به راهکارهای غیر شیمیایی برای حاصلخیزی خاک مانند ورمیکمپوست افزایش یافته است. به منظور بررسی اثر نوع بقایای گیاهی بر کمیت کود ورمیکمپوست و خصوصیات کرمهای خاکی آزمایشی در سال 1392 در محیط گلخانهی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهوازاجرا شد. طرح آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار بود. فاکتور اول شامل چهار نوع بقایای گیاهی شامل بقایای برنج، ذرت، گندم و نیشکر و فاکتور دوم نیز شامل سه نسبت وزنی بقایای گیاهی (بهصورت 30 ، 40 و 50 درصد بقایا) در تهیه بستر مادهی آلی اولیه بود. کمیت کود ورمیکمپوست نهایی و برخی خصوصیات کرمهای فعال مانند تعداد، وزن و مرحلهی رشدی (بالغ و نابالغ) اندازهگیری شد. طول دورهی آزمایش 90 روز بود. نتایج نشان داد که هم نوع بقایای گیاهی و هم درصد وزنی آنها اثر معنیداری بر وزن و تعداد کرمهای خاکی داشت. بالاترین وزن کل کرم (38/352 گرم) مربوط به استفاده از بقایای گندم با نسبت وزنی 50 درصد بود. بیشترین تعداد کل کرم (32/7193) در نتیجهی استفاده از بقایای برنج با نسبت وزنی 30 % به دست آمد. همچنین بیشترین مقدارکود ورمیکمپوست تولید شده (67/3288 گرم) در کاربرد بقایای گندم به میزان 50 درصد به دست آمد که بیشترین ضریب تبدیل را نیز دارا بود (29/83%). در مجموع برای تولید ورمیکمپوست توجه به دو عامل نوع بقایا و درصد وزنی آنها ضروری خواهد بود.
Eisenia fetida
وزن
جمعیت
بقایای گیاهی
کرم خاکی
2016
08
22
53
62
https://sbj.areeo.ac.ir/article_106758_c0294c26ef099e20f5835bb5a64df54d.pdf
زیست شناسی خاک
2345-2536
2345-2536
1395
4
1
تأثیر باکتریهای حل کننده فسفر و قارچهای میکوریزا بر برخی خصوصیات گل قرنفل (Dianthus barbatus)
مریم
براری ضیابری
داود
هاشم آبادی
به منظور بررسی تأثیر باکتریهای حل کنندهی فسفر و قارچ میکوریزا بر برخی خصوصیات کمی و کیفی گل قرنفل (Dianthus barbatus)، آزمایش گلخانهای به صورت فاکتوریلدر قالب طرح آماریبلوکهای کامل تصادفی با 12 تیمارشامل: میکوریزا در دو سطح (مصرف و عدم مصرف میکوریزا)،باکتریهای حل کننده فسفردر دو سطح (تلقیح و عدم تلقیح)، کود شیمیایی (سوپر فسفات) در سه سطح (0، 50 و 100میلی گرم در لیتر)،در 4 تکرار با 48 پلاتآزمایشیو 240 گیاه قرنفل انجام شد. باکتری مورداستفاده در این پژوهش باکتری 187ازگونهPseudomonas fluoresens وقارچ میکوریزای آربسکولار (VAM) از گونههای Claroideoglumus etunicatum، Rhizophagus intraradices و Funneliformis mosseae انتخاب شدند و در مراحل بذری و انتقال نشاء مورد استفاده قرار گرفتند. صفات اندازه گیری شدهعبارتند از: عمر گل، کلروفیل کل، درصد کلونیزاسیون ریشه،میزان فسفر اندام هوایی و ارتفاع ساقه اصلی.نتایج نشان دادکهمصرفقارچ میکوریزا آربسکولاربر کلروفیل کل، کلونیزاسیون و ارتفاع ساقهاصلی تفاوت معنیدارایجاد نمود و مصرف باکتریهای حل کننده فسفر روی تمام صفات اندازهگیری شده اثر معنیدار داشت و استفاده از این دو کود زیستیمصرف سوپر فسفاترا تا 50 درصد کاهش دادند. مصرفدو میکروارگانیسم همراهبا 50 درصد سوپرفسفات، بهترین تیمار از نظرافزایش درصد کلونیزاسیون و کلروفیل کل بودو با افزایشمصرفسوپر فسفات، درصد کلونیزاسیون کاهش یافت. استفاده از میکروارگانیسمهای حل کننده فسفر 25/32 روز عمر گل را نسبت به شاهد افزایش داد.
باکتری حل کننده فسفر
عملکرد
قارچ میکوریزا
قرنفل(Dianthus barbatus)
2016
08
22
63
73
https://sbj.areeo.ac.ir/article_106759_78f769d64238dd0259dec030d5d9858a.pdf
زیست شناسی خاک
2345-2536
2345-2536
1395
4
1
تأثیر کاربرد ورمیکمپوست و باکتریهای تثبیت کننده نیتروژن بر رشد و ترکیب شیمیایی کنجد (.indicum L Sesamum)
پریسا
ستوده
عبدالرضا
اخگر
پیمان
عباسزاده دهجی
امروزه مصرف نهادههای شیمیایی در اراضی کشاورزی موجب معضلات زیست محیطی عدیدهای از جمله آلودگی منابع آب، خاک و کاهش میزان حاصلخیزی خاکها گردیده است. استفاده از منابع بیولوژیک به جای منابع شیمیایی، نقش مهمی در باروری و حفظ فعالیت بیولوژیک خاک، افزایش کیفیت محصولات کشاورزی و سلامت اکوسیستم دارد. بنابراین به منظور بررسی تأثیر ورمیکمپوست و باکتریهای محرک رشد بر شاخصهای رشد و جذب عناصر کنجد، آزمایشی گلخانهای به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملأ تصادفی با چهار تکرار به اجرا درآمد. فاکتورهای مورد بررسی شامل ورمیکمپوست در چهار سطح (صفر (V0)، یک (V1)، دو (V2) و چهار (V3) درصد وزنی) و باکتریهای محرک رشد در سه سطح (تلقیح با جدایهای از باکتری آزوسپیریلوم (B1)، تلقیح با جدایهای از باکتری ازتوباکتر (B2)) و تیمار بدون باکتری (B0)) بودند. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که ارتفاع ساقه، قطر ساقه، جذب فسفر و روی تحت تأثیر اثرات اصلی ورمیکمپوست و باکتریهای محرک رشد بهطور معنیداری افزایش یافتند. همچنین کاربرد تلفیقی ورمیکمپوست و باکتریهای محرک رشد توانست بهطور معنیداری باعث افزایش وزن خشک اندام هوایی، سطح برگ و جذب عناصر نیتروژن، پتاسیم، آهن، منگنز و مس شود. بیشترین وزن خشک اندام هوایی، سطح برگ و جذب نیتروژن، پتاسیم، آهن و منگنز اندام هوایی در تیمار کاربرد 4 درصد وزنی ورمیکمپوست به همراه باکتری ازتوباکتر مشاهده گردید و بیشترین مس اندام هوایی در تیمار کاربرد 2 درصد وزنی ورمیکمپوست بدون باکتری بدست آمد.
باکتریهای محرک رشد گیاه
جذب عناصر
شاخصهای رشد
کود آلی
2016
08
22
75
87
https://sbj.areeo.ac.ir/article_106760_af34133e47ca5f275c81c9c5b75d90f2.pdf