بررسی فعالیت آنزیم‌های فسفاتاز اسیدی و قلیایی جدایه‌های مختلف قارچ‌های خاکزی در حضور ترکیبات آلی فسفره (اسید فیتیک و گلیسرو فسفات سدیم)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشدگروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

2 استاد علوم خاک، گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

3 استادیار علوم خاک، گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

4 استادیار گیاهپزشکی، گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشه

چکیده

قارچ­های خاکزی در چرخه عناصر غذایی اهمیت زیادی دارند. بسیاری از آن­ها در تبدیل مواد آلی به فرم معدنی با تولید آنزیم­های مختلف نقش مهمی دارند. از آنجائی که بخش عمده فسفر خاک در خاک­های آلی به فرم آلی می­باشد نقش قارچ­ها در معدنی کردن این ترکیبات بسیار با اهمیت است. به منظور مطالعه تأثیر بستره­های اسید فیتیک و گلیسروفسفات سدیم بر فعالیت آنزیم­های فسفاتاز اسیدی و قلیایی جدایه­های قارچی، آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی بصورت فاکتوریل و در سه تکرار انجام شد. نخستین فاکتور آزمایش شامل 7 جدایه قارچی (4 جدایه قارچspp.  Aspergillus (A7، A10، A15، A19) و 3 جدایه از قارچ‌های (Trichoderma harzianum (Th)، Rhizoctonia solani (R) و Penicillium spp. (P)) به همراه تیمار شاهد (فاقد قارچ) و دومین فاکتور، ترکیبات آلی فسفردار (اسید فیتیک و گلیسرو فسفات سدیم) بودند. فعالیت فسفاتازهای اسیدی و قلیایی خارج سلولی ترشح شده توسط جدایه­های فوق که در محیط کشتPDB  در دمای 28 درجه سانتیگراد رشد داده شده بودند طی دو زمان 7 و 14 روز اندازه­گیری شدند. نتایج این تحقیق نشان داد که کلیه جدایه­های قارچی در میزان فعالیت فسفاتاز اسیدی و قلیایی در سطح 5 درصد اختلاف معنی­داری داشتند و از میان جدایه­ها، بیشترین فعالیت فسفاتاز قلیایی و اسیدی مربوط به قارچ Trichoderma harzianum بود. در این آزمایش جدایه A15 در بین جدایه­های آسپرژیلوس بیشترین فعالیت آنزیمی را نشان داد. بررسی­ها حاکی از این بود که فعالیت فسفاتاز اسیدی در کلیه جدایه­ها از فسفاتاز قلیایی بیشتر می­باشد و نوع فسفر آلی بر فعالیت فسفاتاز در بین کلیه جدایه­های مورد مطالعه تأثیر معنی­داری داشته است. فعالیت فسفاتاز اسیدی و قلیایی در محیط کشت گلیسرو فسفات سدیم بیشتر ازمحیط کشت اسید فیتیک بود.

عنوان مقاله [English]

Acid and alkaline phosphatase enzyme activities of different strains of soil fungi in the presence of organic compounds of phosphorus (phytic acid and sodium glycerophosphate)

نویسندگان [English]

  • T. Javaheri 1
  • A. Lakzian 2
  • R. Khorasani 3
  • P. Taheri 4
چکیده [English]

Soil fungi play an important role in nutrient cycling. They have a significant effect on mineralization of organic matter in soils. Some fungi could decompose organic compound with producing different enzymes. Since soil phosphorus in organic soils exists mostly in organic forms, fungi have a vital role in mineralization of those compounds. In order to study the effect of phytic acid and sodium glycerophosphate on acid and alkaline phosphatase activities  of some fungi isolates, an experiment was conducted as a completely randomized design with factorial arrangement with three replications. The first factor included seven fungi isolates (four Aspergillus isolates(A19,A15,A10,A7) and three fungi isolates (Penicillium, Rhizoctonia Solani Trichoderma harzianum) and control (no fungus)) and the second factor included two different organic phosphorus compounds (Phytic acid and Sodium Glycerophosphate). All isolates were grown in PDB at 28 oC and acid and alkaline extracellular phosphatase activities were determined after 7 and 14 days inoculation. The results showed that acid and alkaline phosphatase activity was significantly different among all soil isolates on a 5% significance level. The highest level of acid and alkaline extracellular phosphatase was observed in Trichoderma harzianum (Th) treatment. In this experiment, A15 was the superior among Aspergillus Isolates. Different studies showed that acid phosphatase activity was higher than alkaline extracellular phosphatase among all studied isolates and type of organic phosphorus compound had a significant effect on the phosphatase enzyme activity among all studied isolates. Acid and alkaline Phosphatase activity in sodium glycerophosphate treatment was higher than phytic acid.