جدا سازی، شناسایی و بررسی جمعیت گونه‌های Azospirillum sp.در خاک‌های اطراف تهران و ارزیابی اثرات محرک رشدی آنها بر گیاه گوجه‌فرنگی در شرایط گلخانه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد بیوتکنولوژی کشاورزی دانشگاه آزاداسلامی واحد علوم وتحقیقات

2 دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال

3 استادیار موسسه تحقیقات خاک و آب کشور

4 استاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات

چکیده

سال­هاست که باکتری­های جنس آزوسپیریلوم به عنوان محرک رشدگیاهان معرفی شده­اند. تولید فیتوهورمون­ها، به ویژه اکسین، به عنوان یکی ازمهمترین عوامل افزایش عملکرد در گیاهان تلقیح شده شناخته شده است. برهمین اساس به منظور بررسی تأثیر مایه تلقیح آزوسپیریلوم بر ویژگی­های گیاه گوجه­فرنگی سه گونه از باکتری جنس آزوسپیریلوم از خاک­های اطراف تهران جداسازی، شناسایی و خالص سازی شدند. سپس آزمایشی در شرایط گلخانه اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل تلقیح بذر­های گوجه­فرنگی با سه گونه باکتری آزوسپیریلوم از خاک مناطق مختلف و عدم تلقیح باکتریایی به عنوان تیمار شاهد بودند. ویژگی­های مورد اندازه­گیری: طول ساقه- طول ریشه- وزن تر شاخ و برگ- وزن تر ریشه، حجم ریشه- وزن خشک شاخ و برگ-وزن خشک ریشه بودند. نتایج بدست آمده از تجزیه واریانس داده­های رشد مشخص نمود که تلقیح بذرهای گوجه­فرنگی با باکتری آزوسپیریلوم بر تمامی صفات، غیر از صفت طول ریشه اثر مثبت معنی­دار داشته است، یعنی تیمارهای کاربرد باکتری نسبت به شاهد برتری داشتند. افزایش حجم و وزن خشک ریشه در مقایسه با تیمار شاهد، دلالت بر بالارفتن سطح جذب موادغذایی، در گیاهان تلقیح شده دارد. اثر تیمار باکتری بر صفت وزن تر ریشه در سطح 5% و در بقیه صفات در سطح 1% معنی­دار گردید. هم چنین جدول ضرایب همبستگی، همبستگی مثبت و معنی دار در سطح 1% را برای صفت طول ساقه با وزن تر و خشک شاخ و برگ نشان داد. در بخش آزمون عناصر، تیمار باکتریایی اثر معنی­داری بر جذب عناصر نیتروژن، فسفر، آهن، منگنز و روی بر جای گذاشت. افزایش شاخص­های رشد و جذب عناصر در مقایسه با تیمار شاهد، یکی از دلایل افزایش عملکرد در گیاهان تلقیح شده در نظر گرفته می­شود، و در مجموع نتایج گلخانه­ای این پژوهش نشان داد که باکتری­های آزوسپیریلوم برای گیاه گوجه سودمندی نسبتاً مناسبی داشته اند.

عنوان مقاله [English]

Isolation, Identification and Evaluation of Azospirillum Inoculation on Tomato Growth under Green-House Conditions

نویسندگان [English]

  • M. Esbati 1
  • A. Akhavansepahy 2
  • A. Asgharzadeh 3
  • M. Khosrowchahli 4
چکیده [English]

Azospirillum is a well-studied genus of plant growth-promoting bacteria. Phytohormone production by PGPR is considered as one of the effective factor to increase the tomato yield significantly. In order to study the effect of Azospirillum inoculant on on Growth Characteristics and Yields of Tomato, three strain of Azospirillum were isolated, identified, and purified from Tehran suburb soils. Tomato seeds were inoculated by those isolated strains of Azospirillum and tomato seedlings were grown under the greenhouse condition. At the end of grown periodof tomato plant, stem length, root length, leaf and branch fresh weight, root fresh weight, root bulk, leaf and branch dry weight and root dry weight were measured. The results showed that tomato seed inoculation had significant effect on all measured characteristics except the length of root. Inoculation of tomato seed with Azospirillum increased the bulk and dry weight of root and consequently it attributed to increased uptake of plant nutrient. It seems that Azospirillum inoculants have a beneficial effect on tomato growth.