تأثیر کاربرد همزمان باکتری سودوموناس فلوروسنس و کودهای فسفاتی بر عملکرد و جذب فسفر و عناصر کم‌مصرف در کلزا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری علوم‌خاک، دانشگاه ولی‌عصر (عج) رفسنجان

2 استاد گروه خاکشناسی، دانشگاه تربیت‌مدرس تهران

3 دانشیار مؤسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

4 کارشناس‌ارشد مؤسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

چکیده

باکتری­های محرک رشد گیاه (PGPR) می­توانند رشد و عملکرد گیاهان زراعی را با افزایش فراهمی و جذب عناصرغذایی به­ویژه فسفر بهبود بخشند. هدف از این مطالعه بررسی تأثیر کاربرد همزمان باکتری­ سودوموناس فلوروسنس و کودهای فسفاتی بر عملکرد و جذب عناصرغذایی در دانه کلزا بود. آزمایش به­صورت گلخانه­ای و در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام شد. تیمارها شامل شاهد بدون تلقیح، تلقیح با باکتری­ سودوموناس فلوروسنس (PGPR)، سوپرفسفات­ساده، سوپرفسفات­تریپل، فسفات­آمونیوم، خاک­فسفات، سوپرفسفات­ساده+ PGPR، سوپرفسفات­تریپل+ PGPR، فسفات­آمونیوم+ PGPR و خاک­فسفات+ PGPR بود. نتایج نشان داد که تلقیح با باکتری­ سودوموناس فلوروسنس عملکرد دانه و کاه کلزا را به­ترتیب 80/29 و 56/30 درصد نسبت به تیمار شاهد به­طور معنی­داری (p<0.05) افزایش داد. کاربرد همزمان PGPR با کودهای فسفاتی تأثیر بیشتری در افزایش عملکرد دانه و کاه کلزا نشان داد. بیشترین عملکرد دانه و کاه به­ترتیب برابر 22/10 و 99/29 گرم در گلدان بود که از تیمار سوپرفسفات­تریپل+ PGPR بدست آمد و اختلاف معنی­داری (p<0.05) با سایر تیمارها داشت. همچنین کاربرد PGPR موجب افزایش جذب فسفر، آهن، روی و منگنز نسبت به شاهد بدون تلقیح شد. بیشترین مقدار جذب فسفر، آهن، روی، منگنز و مس در دانه کلزا به­ترتیب برابر با 97/63، 76/0، 34/0، 43/0 و 03/0 میلی­گرم در گلدان بود که به­غیر از جذب آهن بقیه به تیمار سوپرفسفات­تریپل+ PGPR تعلق داشت. بین تیمارهای سوپرفسفات­تریپل+ PGPR و فسفات­آمونیوم+ PGPR در جذب فسفر، آهن، روی، منگنز و مس اختلاف معنی­داری (p<0.05) مشاهده نشد. به­طور کلی کاربرد همزمان باکتری­ سودوموناس فلوروسنس و کودهای فسفاتی تأثیر مثبت و معنی­داری بر عملکرد و جذب عناصرغذایی در کلزا داشت. با توجه به نتایج حاصل شده، کاربرد PGPR همراه با کودهای فسفاتی می­تواند فراهمی و کارایی آن­ها را افزایش دهد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effect of Simultaneous Application of Pseudomonas fluorescens and Phosphate Fertilizers on Yield and Uptake of Phosphorous and Micronutrients in Canola

نویسندگان [English]

  • F. Azarmi 1
  • M. J. Malakouti 2
  • K. Khavazi 3
  • K. Saghafi 4
1 PhD student of Soil Science Department, Vali-e-Asr University, Rafsanjan
2 Prof. Soil Science Department, Tarbiat Modares University, Tehran
3 Assistant Prof. Soil and Water Research Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Karaj, Iran
4 Researcher, Soil and Water Research Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Karaj, Iran
چکیده [English]

Plant growth promoting rhizobacteria (PGPR) have a positive effect on crop yield through increasing the availability of phosphorous and other nutrients. The aim of this study was to investigate the effect of simultaneous application of Pseudomonas fluorescens and phosphate fertilizers on yield and nutrient uptake of canola grain. Experiment was carried out in a greenhouseconditions in acompletely randomized design. The treatments were as control, PGPR, single super phosphate (SSP), triple super phosphate (TSP), ammonium phosphate (AP), rock phosphate (RP), single super phosphate+PGPR, triple super phosphate+PGPR, ammonium phosphate+PGPR and rock phosphate+PGPR. The results demonstrated that grain and shoot yield of canola inoculated with PGPR increased by 29.80 and 30.56 percent compared to control treatment, respectively. Simultaneousapplication ofPGPR and phosphate fertilizers was the most effective treatment on grain and shoot yield. The highest amount of grain and shoot yields were obtained from triple super phosphate+PGPR treatment, which were 10.22 and 29.99 g. pot-1, respectively. There was a significant difference among other treatments. When canola plant inoculated with PGPR  Fe, Zn, Mn and Cu uptake increased in canola grain compared to non-inoculated treatments. The highest uptake of Fe, Zn, Mn and Cu were 63.97, 0.76, 0.43 and 0.03 mg pot-1, respectively. There was no significant difference between triple super phosphate+PGPR and ammonium phosphate+PGPR treatments in uptake of Fe, Zn, Mn and Cu.Overall, the combined use of PGPR and P-fertilizers had a positive and significant effect on yield and nutrients uptake of canola. According to the results, the use of PGPR can increase the availability and efficiency of P-fertilizers.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Canola
  • Chemical fertilizers
  • nutrient uptake
  • phosphate solubilizing bacteria

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار