بررسی اثربخشی برخی از جدایه‌های ریزوبیوم بومی بر عملکرد باقلا در ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار پژوهش مؤسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

2 مربی پژوهش مرکز تحقیقات کشاورزی صفی‌آباد، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، دزفول، ایران

3 استادیار پژوهش مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ساری، ایران

4 مربی پژوهش مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان لرستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، خرم‌آباد، ایران

5 کارشناس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان، ایران

چکیده

باکتری همزیست تثبیت کننده  نیتروژن با باقلا Rhizobium leguminosarum bv. viciaeمی­باشد. در این پژوهش اثرتلقیح جدایه­های بومی این باکتری بر رشد و عملکرد باقلا مورد بررسی قرار گرفت. مایه تلقیح به شکل پودری در حامل پرلیت و به روش تلقیح بذرمال استفاده شد. طرح­های آزمایشی به صورت بلوک­های کامل تصادفی با هفت تیمار مایه تلقیح، دو تیمار کود نیتروژنی100 و 200 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار و تیمار شاهد بدون تلقیح اجرا شد. آزمون­ها به مدت دو سال در مزارع تحقیقاتی مراکز تحقیقات کشاورزی استان­های خوزستان، لرستان، مازندران و گلستان انجام شد. باکتری­های منتخب از این آزمون­ها در سال سوم در مزارع کشاورزان نیز مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که در مناطق مختلف عملکرد محصول در اثر تلقیح حداکثر تا 69 درصد و به طور میانگین در کل مناطق، حدود 20 درصد افزایش نشان داد. استفاده از مایه­تلقیح در مزارع کشاورزان موجب افزایش30 درصدی در عملکرد بذر و 65 درصدی در جذب نیتروژن اندام ­هوایی شد. در جمع­بندی نتایج این بررسی دو جدایه از باکتری R. leguminosarum bv. viciae برای تهیه مایه تلقیح Rhizobium برای مناطق مختلف تحت کشت باقلا در ایران توصیه شد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effectiveness evaluation of some native Rhizobia on Faba bean yield in Iran

نویسندگان [English]

  • H. Khosravi 1
  • K. Mirzashahi 2
  • M. Ramezanpour 3
  • M. Kalhor 4
  • E. Mir-Rasouli 5
1 Assistant professor, Soil and Water Research Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Karaj, Iran
2 Research Instructor, Safiabad Agricultural Research Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Dezful, Iran
3 Assistant professor, Mazandaran Agricultural and Natural Resources Research Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Sari, Iran
4 Research Instructor, Lorestan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Khorramabad,Iran
5 Research Expert, Golestan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Gorgan, Iran
چکیده [English]

Rhizobium leguminosarum bv. viciae has a symbiotic relationship with faba bean and have ability to fix nitrogen biologically. A field experiment was conducted to evaluate the effectiveness of seven different strains of Rhizobium leguminosarum bv. Viciae on growth and yield of faba bean. The inoculums were prepared as powdery forms and they were used for seed inoculation. The field experiment was carried out on the basis of randomized complete block design (RCD) in four replications as following: 7 inoculants (different strains of R. leguminosarum bv. Viciae), 100 and 200 kg.h-1 of nitrogen and control. The field experiments were conducted for two years in research center of Khuzestan, Lorestan, Mazandaran and Golestan provinces. In addition, the selected strains were evaluated in farmers’ fields in third years. The results showed that the faba bean yield increased maximum by 69 and average by 20 percent over control due to the inoculation. Application of inoculums in the farmers’ fields increased seed yield and nitrogen uptake of shoot by 30% and 65% respectively. Finally, two isolates were recommended as Rhizobium inoculum for fields under cultivation of faba bean in Iran.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Biofertilizer
  • symbiosis
  • Nitrogen fixation