تأثیر باکتری‌های محرک رشد بر رشد هیف‌های قارچ دکمه‌ای و کنترل عوامل بیماری‌زا در شرایط آزمایشگاهی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی ,و دانشیار موسسه تحقیقات خاک و آب ( سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی )، بخش تحقیقات بیولوژی و بیوتکنولوژی خاک، کرج، ایران

2 دانش آموخته دکتری اصلاح نباتات، کارشناس آمار و پژوهش موسسه تحقیقات خاک و آب ( سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی ، بخش تحقیقات بیولوژی و بیوتکنولوژی خاک، کرج، ایران

3 دانش آموخته دکتری صنایع غذایی، معاون مدیر کل دفتر گلخانه، گیاهان زینتی و قارچ معاونت باغبانی وزارت جهاد کشاورزی ، تهران، ایران

4 کارشناس ارشد، مدیر عامل شرکت قارچ سحر، هشتگرد، کرج، ایران

5 کارشناس بخش تحقیقات بیولوژی و بیوتکنولوژی خاک، موسسه تحقیقات خاک و آب ( سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی ) ، کرج، ایران.

10.22092/sbj.2024.361318.245

چکیده

در حال حاضر متوسط مقدار تولید قارچ دکمه‌ای در هر مترمربع 17 تا 20 کیلوگرم است، افزایش آن به 22 تا 27 کیلوگرم در مترمربع می‌تواند تولید این محصول را اقتصادی‌تر و در بازارهای جهانی رقابتی نماید. علاوه بر انتخاب ارقام پر محصول، یکی از راه‌های افزایش عملکرد، تسلط علمی بر فرآیندهای میکروبی تولید کمپوست و تغذیه مناسب قارچ با استفاده از انواع مکمل‌های زیستی، آلی و شیمیایی است. در این پژوهش از 9 سویه برتر جنس سودوموناس، 6 سویه باسیلوس سوبتلیس و 5 سویه باسیلوس تورنجینسیس به‌عنوان باکتری‌های محرک رشد و زیست مهارگر استفاده شد. نتایج نشان داد، اگرچه اختلاف معنی‌داری بین سویه‌ها وجود نداشت اما همه سودوموناس‌ها توان تحریک رشد میسلیوم‌های قارچ دکمه‌ای را داشتند و در این میان سویه P8 از بیشترین توان محرک رشدی برخوردار بود. سویه‌های S1 و S6 باسیلوس سوبتلیس نیز به‌طور معنی‌داری رشد میسیلیوم‌های قارچ خوراکی را تحریک کردند. از میان سویه‌های باسیلوس تورنجینسیس نیز ایزوله‌های T2، T3 و T5جزو سویه‌های مؤثر در افزایش رشد میسیلیوم‌ها شناسایی شدند. سویه‌های S2، S5، T1 و T4 علاوه بر خواص زیست مهارگری قارچ‌های بیماری‌زا، اثرات مهارکنندگی بر رشد قارچ خوراکی بر روی پلیت حاوی PDA/NA + extract را نشان داده و باعث مهار رشد میسیلیوم‌های قارچ خوراکی شدند. بیشترین اثر زیست کنترلی برای سویه S3 بر روی قارچ تریکودرما و سویه S6 بر روی قارچ مایکوگون مشاهده گردید. حداکثر قطر هاله کلونی مهاری برای دو سویه مذکور برابر با 20 میلی‌متر و کمترین اثر زیست کنترلی مربوط به سویه T5 بود. با توجه به صفات مفید و متفاوتی که گونه‌های دو جنس مورداستفاده از خود نشان دادند، به نظر می‌رسد استفاده از کنسرسیومی از باکتری‌ها به‌عنوان کود زیستی اثرات بسیار بیشتری در محصول قارچ دکمه‌ای داشته باشند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Impact of plant growth-promoting bacteria on the growth of button mushroom hyphae and control of pathogenic factors under in vitro conditions

نویسندگان [English]

  • Ahmad Asgharzadeh 1
  • kobra saghafi 2
  • elham fattahifar 3
  • manouchehr jenaghi 4
  • neda alizadeh 5
1 Soil and Water Research Institute (SWRI), Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO)
2 Soil and Water Research Institute (SWRI), Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO)
3 Greenhouse and Mushroom affairs; Deputy of Horticulture; Ministry of Agriculture-Jahad, Iran.
4 Sahar Mushroom Company, HashtGerd, Iran
5 Expert in Soil Biology and Biotechnology Research Department, Soil and Water Research Institute (Agricultural Education and Extension Research Organization), Karaj, Iran.
چکیده [English]

The current average yield of button mushrooms is 17 to 20 kilograms per square meter. Increasing this yield to 22 to 27 kilograms per square meter could significantly enhance the economic viability and global competitiveness of mushroom production. Achieving this improvement requires a comprehensive understanding of the microbial dynamics in compost production and the nuanced nutrition of mushrooms, utilizing biological, organic, and chemical enhancers. A recent study utilized nine leading strains of the Pseudomonas genus, six strains of Bacillus subtilis, and five strains of Bacillus thuringiensis to promote growth and biocontrol capabilities. While no significant differences were observed among the strains, all Pseudomonas strains were found to effectively stimulate button mushroom mycelium growth, with strain P8 exhibiting the most pronounced growth-enhancement properties. Additionally, Bacillus subtilis strains S1 and S6 significantly boosted mycelium growth, and Bacillus thuringiensis strains T2, T3, and T5 supported mycelium growth. However, some strains (S2, S5, T1, and T4) inhibited button mushroom growth in certain mediums (PDA/NA + Extract medium). The most notable biocontrol effects were by strain S3 against the Trichoderma and strain S6 against the Mycogone fungus, each inhibiting growth with a maximum colony zone diameter of 20 millimeters, whereas strain T5 showed the least biocontrol effect. Given the beneficial and diverse effects exhibited by the species from the two genera studied, these findings suggest that employing a consortium of these bacteria as a biofertilizer could significantly enhance button mushroom production outcomes.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Biofertilizer
  • Mushroom
  • Plant growth promoting bacteria (PGPR)
  • Synergy

مراجع

  1. ایرانمنش، ع.ر.، کرمی، م.، عبدالوند، ی. (1389). کنترل بیولوژیکی آفات گیاهی با استفاده از Bacillus thuringiensis و Bacillus popilliae به‌عنوان آفت‌کش زیستی. سیزدهمین همایش ملی بهداشت محیط. 11 آبان 1389، دانشگاه علوم پزشکی کرمان، کرمان.
  2. خبازجلفایی، ح.، محمدی گل‌تپه، ا.، رحیمیان، ح. (1384). جداسازی، انتخاب و ارزیابی باکتری‌های آنتاگونیست، در کنترل بیولوژیک بیماری لکه قهوه‌ای قارچ خوراکی دکمه‌ای . بیماری‌های گیاهی، جلد 41. ص 559 -543.
  3. نمازی، ز.، حسن‌زاده، ن.، رزمی، ج. (1394). اولویت‌بندی مبارزه با پاتوژن‌های تهدید کننده قارچ خوراکی دکمه‌ای Agaricus bisporus با استفاده از مدل AHP. سومین همایش ملی گیاهان دارویی و کشاورزی پایدار، 21 خرداد 1394، دانشکده شهید مفتح، همدان.
زیست شناسی خاک
دوره 11، شماره 2
اسفند 1402
صفحه 139-154

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار