تأثیر باکتری‏‌هایسینوریزوبیوم(Sinorhizobium sp.) بر رشد، گره‌زایی و تثبیت نیتروژن در گیاه شنبلیله

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی سابق کارشناسی ارشد دانشگاه ولی عصر رفسنجان

2 استادیار گروه علوم خاک دانشگاه ولی عصر رفسنجان

چکیده

لگوم­ها گروه مهمی از گیاهان هستند که در سرتاسر جهان به عنوان محصولات غذایی و علوفه­ای مورد استفاده قرار
می
­گیرند. این گیاهان می­توانند نیاز نیتروژنی خود را از طریق ایجاد همزیستی با گروهی از باکتری­ها که به باکتری­های ریزوبیومی معروفند تامین نمایند. کاربرد سویه­هایی ازباکتری­های ریزوبیومی به عنوان کودهای زیستی و به منظور افزایش تولید گیاهان لگوم یک روش مناسب در کشاورزی پایدار است. در این مطالعه ابتداکارایی همزیستی تعداد 20 جدایه سینوریزوبیومکه از گره­های گیاهان شنبلیله جداسازی شده بودند تعیین گردید. نتایج نشان داد که 25 درصد از جدایه‌ها مؤثر، 30 درصد نسبتاً مؤثر و 45 درصد غیرمؤثر بودند. سپس در یک آزمون گلخانه­ای تأثیر چهار جدایه منتخب شامل SR4، SR5، SR12 وSR16 (دارای بالاترین کارایی همزیستی) بر گره­زایی، تثبیت نیتروژن و رشد گیاه شنبلیله مورد ارزیابی قرار گرفت. بر اساس نتایج حاصل، تمام جدایه­ها وزن خشک اندام هوایی و ریشه را نسبت به شاهد به طور معنی­داری و به ترتیب بین 76 تا110 و 17 تا 82 درصد افزایش دادند. همچنین تلقیح شنبلیله با جدایه­های سینوریزوبیوم باعث افزایش جذب عناصر نیتروژن، فسفر، آهن، روی و مس در اندام هوایی گیاه گردید.

عنوان مقاله [English]

Effect of Sinorhizobium sp. isolates on growth, nodulation, and nitrogen fixation of fenugreek

نویسندگان [English]

  • S. Larki 1
  • A. R. Akhgar 2
چکیده [English]

There are thousands of different species of legume plants. They are useful as human and animal food throughout the world. These plants can fix nitrogen on their own through a symbiotic relationship with the soil bacteria known as 'rhizobia'. Application of effective rhizobial strains to improve the crop production is an appropriateapproach in sustainable agriculture. In this study, twenty infective isolates of Sinorhizobiumisolated from nodules of fenugreek (Trigonella foenum-graecum L.). The results indicated that 25% of those strains wereefficient, 30% relatively efficient and 45% non-effective.Then,the most effective isolates (SR4, SR5, SR12 and SR16) selected for a greenhouse experiment.According to the results, all of the selected isolatesincreased shoot (76-110%) and root (17-82%) dry weightof fenugreek significantly. In addition, uptake of nitrogen, phosphorous, iron, manganese, zinc and coppersignificantly improvedby inoculation of fenugreek with Sinorhizobiumisolates.